نحوه عملکرد سپتیک تانک
سیستم سپتیک تانک یکی از پراستفاده ترین و آسان ترین روشهای تصفیه و مدیریت فاضلاب در مناطق مسکونی، صنعتی و تجاری است. این سیستم مخصوصا در مناطقی که به شبکه مرکزی فاضلاب شهری دسترسی ندارند، استفاده قرار می شوند و به عنوان یک سیستم تصفیه فاضلاب مستقل عمل میکند. مخزن سپتیک تانک با استفاده از پروسه های فیزیکی و طبیعی به تصفیه اولیه فاضلاب می پردازد و از آلودگی محیط زیست تا حد امکان جلوگیری میکند. در این مقاله از سایت فاماب، به بررسی نحوه عملکرد سپتیک تانک میپردازیم. اگر به این موضوع علاقه مند هستید حتما در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
سپتیک تانک چیست؟
سپتیک تانک یک تانکر معمولا زیرزمینی است که برای ذخیره و مدیریت و تصفیه اولیه فاضلاب به کار میرود. فاضلابی که از ساختمان یا محل تولید به این مخزن وارد میشود، درون سپتیک تانک به آرامی تصفیه میشود و آب نیمه تصفیه شده از خروجی آن خارج میگردد. این مخازن معمولاً از جنس پلیاتیلن، فایبرگلاس، یا بتن ساخته شده و با توجه به اندازه و نوع فاضلاب، اندازه و شکلهای متفاوتی دارد.
اجزای سپتیک تانک
سیستم سپتیک تانک از چندین قسمت و بخش تشکیل شده است که هر کدام نقش ویژه ای در کارکرد کلی سیستم ایفا میکنند. قسمت اصلی سپتیک تانک عبارتند از:
ورودی فاضلاب: ورودی تانکر محلی است که فاضلاب تولیدی از طریق لوله ها وارد مخزن سپتیک تانک میشود. این ورودی معمولاً در بالای مخزن قرار دارد تا فاضلاب به صورت مستقیم و بدون ایجاد مشکل وارد سپتیک تانک شود.
مخزن اولیه: در این بخش، فاضلاب ورودی به تانکر را به دو بخش مایع و جامد جدا میکند. جامدات سنگین تر از آب در کف مخزن ته نشین میشوند و قسمت لجن تشکیل میدهند، در حالی که مواد سبکتر از آب مانند روغن و چربی در سطح آب جمع میشوند و کف تشکیل میدهند.
مطالب مرتبط:روش های نصب سپتیک تانک
بخش بیهوازی: در این بخش، پروسه تجزیه بیولوژیکی فاضلاب توسط باکتریهای بیهوازی که بصورت طبیعی در فاضلاب وجود دارند، انجام میشود. این باکتریها مواد آلی موجود در آب را تجزیه کرده و به گاز بی ضرر و لجن تبدیل میکنند.
خروجی فاضلاب: این قسمت محل خروج فاضلاب نیمه تصفیهشده از سیستم سپتیک تانک است. آب نیمه تصفیهشده پس از عبور از مخزن به محل تخلیه یا سیستمهای میدان زهکشی وارد میشود.
مراحل عملکرد سپتیک تانک
کارکرد مخزن زیرزمینی به چهار مرحله و قسمت اصلی تقسیم میشود که در هر مرحله، بخشی از پروسه تصفیه انجام میشود:
ورود فاضلاب به سپتیک تانک
وقتی که فاضلاب از طریق لولههای فاضلاب به مخزن سپتیک تانک وارد میشود، این مخزن شروع به جمعآوری و مدیریت و ذخیره فاضلاب ورودی میکند. در این مرحله، آب و مواد جامد وارد مخزن شده و پروسه تصفیه شروع میشود.
جدا کردن جامدات و مایعات
فاضلاب ورودی در مخزن سپتیک تانک به دو بخش اصلی جامد و مایع جدا میشود. مواد جامد و سنگینتر از آب که به راحتی تهنشین میشوند، در کف مخزن به صورت لجن جمع میشوند. در حالی که مواد سبکتر از آب مانند روغن، چربی و مواد آلی معلق به سطح آب میآیند و در آنجا جمع میشوند و یک لایه کف ایجاد میکنند. این مرحله به جدا کردن مواد مختلف در فاضلاب کمک کرده و امکان تصفیه بیشتر را در این بخش فراهم میآورد.
تجزیه بیولوژیکی فاضلاب
در این مرحله، باکتریهای بیهوازی که درون فاضلاب موجود در سپتیک تانک زندگی میکنند، شروع به تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب میکنند. این باکتریها بدون نیاز به اکسیژن، مواد آلی را به گازهای بی ضرر مختلف (مانند متان و دیاکسید کربن) و مواد جامد تجزیه میکنند. این پروسه به کاهش حجم لجن و بوی بد لجن در سپتیک تانک کمک کرده و باعث تولید گازهای خروجی میشود که از طریق سیستم تهویه تانکر از مخزن خارج میشوند.
مزایای استفاده از سپتیک تانک
استفاده از مخازن زیرزمینی فاضلاب با توجه به طراحی ویژه خود برای تصفیه فاضلاب دارای مزیت های مختلفی است:
کاربرد آسان: نصب و استفاده از سپتیک تانک نسبتاً ساده است و نیاز به تجهیزات پیشرفته ندارد.
مطالب مرتبط:سپتیک تانک زهکشی
هزینه کمتر: هزینه نصب و نگهداری سپتیک تانک معمولاً کمتر از هزینه ساخت و بهرهبرداری از شبکه فاضلاب شهری است.
مناسب برای مناطق دورافتاده: در مناطق دورافتاده و مناطقی که به شبکه مرکزی فاضلاب دسترسی ندارند، سپتیک تانک یک روش مناسب و اقتصادی است.
معایب سپتیک تانک
با وجود مزیت های سپتیک تانک، این سیستم معایب و محدودیتهایی هم دارد:
نیاز به تخلیه دورهای: لجن و مواد جامد تهنشین شده باید به صورت دورهای تخلیه شوند، وگرنه ممکن است کارکرد سیستم دچار مشکل شود.
محدودیت ظرفیت: سپتیک تانک ها معمولا ظرفیت کمی دارد و در صورت افزایش مصرف، نیاز به افزایش ظرفیت تانکر یا نصب سپتیک تانک جدید است.
تصفیه اولیه: این سیستم فقط پروسه تصفیه اولیه را انجام میدهد و برای تصفیه کامل نیاز به روشهای دیگر یا پیشرفتهتری است.
نکات نگهداری از سپتیک تانک
برای افزایش عمر و بهبود عملکرد سپتیک تانک، لازم است که برخی از نکات نگهداری را رعایت کنید:
تخلیه مداوم لجن: باید هر چند وقت یکبار( معمولا 3 تا 5 سال) لجن و مواد جامد تهنشین شده را تخلیه و پمپاژ کنید تا از پر شدن سپتیک تانک و اختلال در کارکرد آن جلوگیری شود.
مطالب مرتبط:ظرفیت سپتیک تانک ها چقدر است؟
جلوگیری از ورود مواد شیمیایی: مواد شیمیایی و شویندههای قوی میتوانند به باکتریهای بیهوازی موجود در سپتیک تانک آسیب بزنند و پروسه تصفیه را دچار مشکل کنند.
بازرسی دورهای: سپتیک تانک باید به صورت دورهای بازبینی و بررسی شود تا در صورت نیاز تعمیرات لازم انجام شود.
حرف آخر
مخزن زیرزمینی فاضلاب به عنوان یک سیستم تصفیه فاضلاب مستقل، نقش حیاتی در کاهش آلودگی و حفظ محیط زیست اطراف پروژه ایفا میکند. با جدا کردن فاضلاب به بخشهای جامد و مایع و استفاده از پروسه های بیولوژیکی، این سیستم توانایی تصفیه اولیه و نسبی فاضلاب را دارد. از طرفی، با رعایت نکات نگهداری مداوم و تخلیه منظم، میتوان کارکرد و عمر مفید سپتیک تانک را بهتر و بیشتر کرد. انتخاب و استفاده درست از سیستم سپتیک تانک، نه تنها به کاهش هزینههای کلی پروژه کمک میکند، بلکه باعث افزایش کیفیت زندگی و حفاظت از محیط زیست میشود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سیستم های تصفیه فاضلاب میتوانید به مقالات دیگر سایت فاماب مراجعه کرده و در آن ها به مطالعه بپردازید.
- 1
- 2