دریچه منهول

دریچه منهول چیست؟

دریچه منهول یک وسیله محافظتی است که برای پوشاندن دهانه منهول‌ها یا همان چاه ‌های دسترسی استفاده می‌شود. منهول به عنوان یک مسیر ورودی به سیستم‌های زیرزمینی مثل خطوط فاضلاب، شبکه‌های آب‌رسانی، کابل‌های مخابراتی و برق، یا سیستم‌های دیگر طراحی و تولید شده است. این دریچه‌ها نقش مهمی در امنیت، حفاظت و آسان کردن دسترسی به این سیستم ها ایفا می‌کنند.

دریچه‌های منهول به دلایل مختلفی از جمله جلوگیری از سقوط افراد یا اشیاء به درون چاه ها، محافظت از سیستم‌های زیرزمینی در برابر ورود گردوغبار، آب باران و وسایل خارجی و وسایل نقلیه و تحمل بارهای سنگین حاصل از از ترافیک خودروها و عابران، استفاده می‌شوند.

اجزای دریچه منهول

دریچه‌های منهول از چند بخش اصلی مختلف تشکیل می‌شوند که هر یک نقش خاص و مهمی را بر عهده دارند. قسمت پوشش که اصلی‌ترین قسمت دریچه است که روی دهانه منهول ها قرار می‌گیرد. پوشش بصورت معمولاً دایره‌ای یا مستطیلی است و از متریال های مقاومی مثل آلیاژ فلز و چدن و بتن ساخته می‌شود. قاب، دریچه و قسمت پوشش را در جای خود نگه می‌دارد و امکان نصب آسان و باز و بسته شدن آن را فراهم می‌کند. قاب ها معمولاً به دهانه منهول متصل می‌شود و باعث استقامت بیشتر آن می‌شود همچنین برای جلوگیری از ورود آب و گردوغبار به داخل منهول، برخی از دریچه‌ها به واشرهای آب‌بندی مجهز هستند.

مواد اولیه در ساخت دریچه منهول

دریچه‌های منهول از متریال های متفاوتی ساخته می‌شوند که هر کدام مزیت ها و معایب خاص خود را دارند. انتخاب متریال مناسب بستگی به محل نصب، میزان ترافیک آن، و نیازهای  هر پروژه دارد. در ادامه این قسمت به ویژگی ها و معایب و مزایای هر یک از متریال ها مختلف اشاره میکنیم. متریال چدن که بخش عمده دریچه های منهول را تشکیل میدهند به دلیل ماهیت فیزیکی خود از استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند ولی به همین دلیل هم دارای وزن بالایی هستند که از معایب آنها به شمار می رود. کامپوزیت هم از دیگر متریال هایی هست که در این حوزه کاربرد بسیاری دارند، دریچه های ساخته شده از کامپوزیت از وزن پایین تری نسبت به دیگر دریچه ها برخوردار هستند ولی می توانند هزینه های بالاتری هم از سایر دریچه ها داشته باشند. بتن هم از دیگر متریال هایی است که در ساخت دریچه های منهول استفاده میشوند. این دریچه ها معمولا ارزان هستند و بیشتر برای پروژه های کوچک مناسب هستند ولی دارای وزن بالایی هستند و می توانند در مقابل ضربه مقاومت کمی داشته باشند. پلاستیک هم در تولید دریچه های منهول استفاده میشود ولی این دریچه ها برای مناطق کم تردد مناسب تر هستند. در نهایت این شما هستید که با توجه به نیاز ها و نوع پروژه خود انتخاب میکنید که از کدام نوع دریچه منهول استفاده کنید. البته کارشناسان فاماب نیز میتوانند شما را در این امر یاری کنند.

آلیاژ و متریال سازنده دریچه منهول

دریچه منهول به دلیل اینکه باید امنیت کانال های تاسیساتی را تامین کند باید مقاومت بالایی در برابر فشار و ضربه را داشته باشد به همین باید از متریال مقاومی در ساخت آن استفاده شود. جنس دریچه منهول بیشتر به شرح زیر است:

• پلی اتیلن
• بتنی
• گالوانیزه
• فلزی
• چدنی داکتیل
• چدنی خاکستری
• ترکیب بتن و چدن در درب و طوقه منهول
• کامپوزیت GRP
• نانو کامپوزیت (کامپوزیت سیمانی)

کاربرد های دریچه منهول

دریچه‌های منهول یکی از محصولات مهم در سیستم های زیرزمینی شهری و صنعتی هستند که با توجه به نقش کلیدی و مهم آنها، در محیط‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. وظیفه اصلی این دریچه‌ها، حفاظت از دهانه‌های منهول و حفظ ایمنی و دسترسی آسان و راحت به سیستم‌های زیرزمینی است. کاربردهای دریچه‌های منهول بسیار زیاد و متنوع است و در ادامه به بررسی آنواع آن‌ها و کاربرد های آنها در حوزه‌های مختلف می‌پردازیم.

استفاده دریچه منهول در سیستم‌های فاضلاب شهری 

یکی از معمول ‌ترین کاربردهای دریچه‌های منهول، در شبکه‌های فاضلاب شهری است. این شبکه‌ها برای انتقال و دفع فاضلاب‌های خانگی و صنعتی طراحی  و تولید شده‌اند و برای دسترسی به آن‌ها، به دریچه‌های منهول نیاز داریم. در ادامه این قسمت به بررسی مزیت ها و کاربرد های این سیستم ها میپردازیم. دریچه‌ها امکان دسترسی آسان  و راحت به خطوط و تاسیسات و سیستم های فاضلاب را برای تعمیر، نگهداری، یا نظافت آن ها را فراهم می‌کنند  همچنین دریچه های منهول از ورود زباله، آب‌های سطحی معابر و آلودگی به سیستم‌های فاضلاب جلوگیری می‌کنند. دریچه‌های منهول استفاده شده در خیابان‌ها و جاده‌ها، به نحوی طراحی می‌شوند که وزن خودروها و تجهیزات سنگین  و ترافیک را تحمل کنند. 

شبکه‌های آب‌رسانی 

در شبکه‌ها و سیستم های آب‌رسانی شهری و روستایی هم از دریچه‌های منهول برای دسترسی به لوله‌ها و سیستم های زیرزمینی استفاده می‌شود. این دریچه‌ها امکان دسترسی به سیستم، پمپ‌ها و لوله‌ها را برای تعمیر و تعویض به راحتی فراهم می‌کنند. با استفاده از دریچه‌ها منهول قسمت ورودی آب‌بندی شده، از نفوذ آب‌های سطحی معابر یا نشت آب به خطوط اصلی جلوگیری می‌شود.

دریچه منهول در شبکه‌ های مخابراتی 

دریچه‌های منهول در قسمت سیستم های مخابرات برای حفاظت و دسترسی به کابل‌های زیرزمینی و فیبرهای نوری کاربرد بسیار زیادی دارند. این دریچه‌ها امکان دسترسی سریع و با امنیت کامل به کابل‌های زیرزمینی را برای نصب یا تعمیر آنها فراهم می‌کنند. دریچه‌های منهول از کابل‌های مخابراتی در برابر آسیب‌های مکانیکی، فیزیکی، گردوغبار و رطوبت محافظت می‌کنند. 

تاسیسات برقی 

در سیستم‌های برقی هم دریچه‌های منهول برای دسترسی به کابل‌های برق زیرزمینی و تاسیسات مرتبط استفاده می‌شوند. این دریچه‌ها از ورود آب و زباله به منهول‌ها و آسیب به کابل‌های برق این سیستم ها جلوگیری می‌کنند. برق‌کاران و متخصصان این حوزه می‌توانند از طریق این دریچه‌ها به کابل‌ها و تجهیزات سیستم ها به راحتی دسترسی پیدا کرده و به تعمیر و یا تغیر سیستم بپردازند. 

تاسیسات صنعتی 

دریچه‌های منهول در کارخانه‌ها و تاسیسات صنعتی مختلف و متفاوت برای دسترسی به مخازن، سیستم‌های لوله‌کشی و انواع تجهیزات زیرزمینی استفاده می‌شوند. در تاسیسات صنعتی، دریچه‌های منهول نقش بسیار مهمی در دسترسی به خطوط انتقال مایعات یا گازهای  مضر صنعتی دارند. این دریچه‌ها از آسیب به اجزای حساس و از نفوذ آلودگی به داخل تأسیسات زیرزمینی جلوگیری می‌کنند. 

کاربری‌های شهری 

علاوه بر سیستم‌های فنی مختلف، دریچه‌های منهول در محیط‌های عمومی شهری هم به‌ صورت گسترده استفاده می‌شوند. در مناطق پیاده‌روی و پارک‌ها، دریچه‌ها برای دسترسی به تاسیسات آبیاری یا سیستم‌های روشنایی زیرزمینی استفاده میشوند همچنین در جاده‌ها و خیابان‌ها، این دریچه‌ها دسترسی به سیستم‌های فاضلاب و کابل‌های مخابراتی را به آسانی فراهم می‌کنند و از ورود افراد و اشیا و وسایل نقلیه به درون آن جلوگیری میکنند.. 

حفاظت از محیط زیست 

دریچه‌های منهول فاضلاب نقش بسیار مهمی در حفاظت از محیط زیست ایفا می‌کنند همچنین دریچه‌ها از نشت فاضلاب یا مواد آلوده کننده به محیط زیست اطراف جلوگیری می‌کنند. دریچه‌های منهول در سیستم‌های میدان زهکشی به کنترل و مدیریت آب‌های سطحی در هنگام بارندگی‌های شدید کمک بسیار زیادی می‌کنند. 

کاربری‌های کشاورزی 

در زمین‌های کشاورزی، دریچه‌های منهول معمولا برای دسترسی به سیستم‌های میدان زهکشی و آبیاری زیرزمینی استفاده می‌شوند و این دریچه‌ها امکان تنظیم جریان آب در سیستم‌های آبیاری زیرزمینی را به راحتی فراهم می‌کنند. کشاورزان می‌توانند با استفاده از این دریچه‌ها به تجهیزات و سیستم های زیرزمینی دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را تعمیر یا تعویض کنند. 

نقش دریچه‌های منهول در پروژه‌های زیرزمینی

پروژه‌های بزرگ زیرزمینی مانند مترو، فرودگاه‌ها و بنادر هم به دریچه‌های منهول نیاز دارند. در پروژه‌های مترو یا تونل‌سازی، دریچه‌ها برای دسترسی به سیستم‌های تهویه و تجهیزات مهم و حیاتی استفاده می‌شوند. این دریچه‌ها نقش بسیار مهمی در حفاظت از سیستم های زیرزمینی حساس و پرهزینه دارند.

دریچه‌های منهول یکی از اجزا و بخش های کلیدی و مهم در سیستم‌های زیرزمینی شهری و صنعتی هستند که با کاربردهای بسیار زیاد، از شبکه‌های فاضلاب و آب‌رسانی گرفته تا تاسیسات صنعتی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرکت فاماب با ارائه انواع دریچه‌های منهول با کیفیت و متناسب با استانداردهای بین‌المللی، نیازهای متنوع و گوناگون مشتریان خود را در سراسر کشور تأمین می‌کند. شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر و سفارش دریچه‌های مناسب پروژه‌های خود، با کارشناسان فاماب تماس بگیرید.

انواع دریچه منهول

دریچه‌های منهول به‌عنوان یکی از قسمت های مهم در سیستم های زیرزمینی شهری، صنعتی و کشاورزی، دارای انواع متفاوتی هستند که هرکدام با توجه به نوع استفاده ، محل نصب و نیازهای  هر پروژه، طراحی و تولید می‌شوند. انتخاب نوع مناسب و درست دریچه منهول برای تضمین کارکرد درست سیستم‌های زیرزمینی بسیار اهمیت دارد. در ادامه این قسمت به بررسی انواع دریچه‌های منهول از نظر جنس، شکل، مدل و کاربرد می‌پردازیم. حتما در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

دسته‌بندی دریچه منهول بر اساس جنس 

جنس دریچه‌های منهول تاثیر مستقیمی بر مقاومت، طول عمر و کاربری آن‌ها دارد. متداول‌ترین انواع دریچه‌ها از نظر متریال عبارتند از:

دریچه منهول چدنی 

دریچه‌های منهول ساخته شده از چدنی یکی از پر استفاده ترین انواع دریچه‌ها هستند که به خاطر مقاومت بالا در برابر وزن و ضربه در پروژه‌های شهری و صنعتی هم  استفاده می‌شوند.  دریچه های چدنی مزایای بسیار زیادی مثل تحمل وزن بالا، مقاومت در برابر خوردگی و عوامل محیطی نامساعد و  طول عمر مفید بالا برای کاربران خود به همراه دارند و می توانند محل هایی مثل خیابان‌ها و جاده‌ها و مناطق صنعتی با ترافیک سنگین کاربرد داشته باشند. 

دریچه منهول پلی‌اتیلنی 

این دریچه‌ها همانطور که از نامشان پیداست از جنس پلی‌اتیلن فشرده تولید شده و به دلیل وزن پایین و نصب آسان و راحت، مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته‌اند.  از جمله مزایای این دریچه ها میتوان به سبکی و قابل حمل  و نقل بودن، مقاومت در برابر مواد شیمیایی قوی می توان اشاره کرد و همینطور از کاربرد های مهم آنها میتوان به استفاده در مناطق مسکونی و تاسیسات کشاورزی اشاره کرد.

دریچه منهول کامپوزیتی 

دریچه‌های کامپوزیتی  معمولا از ترکیب رزین‌ها و الیاف تقویت‌کننده ساخته می‌شوند و دارای ویژگی‌های خاصی هستند. این دریچه ها به خاطر مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی، غیر قابل سرقت، وزن پایین مزایای بسیاری برای کاربران به همراه دارند و می توانند در مکان هایی مثل  پارک‌ها و پیاده‌روها و تأسیسات آبی استفااده شوند

دریچه منهول بتن مسلح 

این دریچه‌ها از بتن مسلح تولید شده و درون آنها برای مقاومت بیشتر فلز به کار رفته و برای استفاده در مناطقی با فشار و ترافیک متوسط تا نسبتا بالا مناسب هستند. 

مزایا: 

•         قیمت مناسب 
•         مقاومت در برابر فشار 

کاربرد: 

•         مناطق صنعتی و نیمه‌صنعتی 

دسته‌بندی بر اساس شکل ظاهری 

شکل ظاهری دریچه‌ها نقش بسیار مهمی در تناسب با محیط نصب و عملکرد آن‌ها دارد. 

دریچه‌های دایره‌ای 

این دریچه ها از معمول ترین و رایج ترین نوع دریچه ها از نظر ظاهری هستند و می تواند بخاطر شکل دایره ای خود فشار وارده را بصورت یکنواخت در آن توزیع کنند. این نو دریچه ها معمولا در شبکه‌های فاضلاب و آب‌رسانی کاربرد دارند.

دریچه‌های مربعی یا مستطیلی 

این دریچه ها معمولا برای دریچه هایی با دهانه های خاص و ویژه ای مورد استفاده قرار میگیرند و معمولا برای استفاده در محیط های محدود قابل استفاده هستند.

دسته‌بندی بر اساس کلاس‌بندی مقاومت 

دریچه‌های منهول فاضلاب بر اساس میزان مقاومت و استقامت در برابر فشار فیزیکی و مکانیکی، در کلاس‌های مختلف و متفاوتی تولید می‌شوند که انتخاب صحیح و درست کلاس مناسب بر اساس محل نصب بسیار  پر اهمیت است.

کلاس A 

•         مقاومت: تا 1.5 تن 
•         کاربرد: مناطق کم‌ ترافیک مانند پارک‌ها و پیاده‌روها 

کلاس B 

•         مقاومت: تا 12.5 تن 
•         کاربرد: خیابان‌های مسکونی و کم‌تردد 

کلاس C 

•         مقاومت: تا 25 تن 
•         کاربرد: خیابان‌ها و جاده‌های شهری 

دسته‌بندی بر اساس کاربرد 

کاربرد دریچه‌های منهول هم بر نوع طراحی و متریال آن تأثیر می‌گذارد. مثلا دریچه‌های فاضلابی معمولا در  برابر رطوبت و مواد شیمیایی بسیار مقاوم هستند و میتوانند در  شبکه‌های فاضلاب شهری و صنعتی کاربرد داشته باشند. یا دریچه‌های مخابراتی برای محافظت از کابل‌ها و سیستم های  زیرزمینی  بسیار کاربرد دارند و  نقش بسیار مهمی برای حفاظت از شبکه‌های مخابرات و فیبر نوری ایفا میکنند. دریچه‌های برقی از محصولات نوین این حوزه هستند و با داشتن توانایی مقاومت در برابر حرارت و شوک‌های الکتریکی می توانند برای تاسیسات برقی زیرزمینی حیاتی بسیار مفید باشند.  طراحی خاص و ویژه دریچه‌های صنعتی برای تحمل مواد شیمیایی قوی و وزن بالا بسیار اهمیت دارند و می توانند در کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی  کاربرد داشته باشند. دریچه‌های کشاورزی هم بسیار سبک و مقاوم در برابر رطوبت هستند و در پروژه هایی مثل سیستم‌های آبیاری و میدان زهکشی استفاده میشوند.

انتخاب و گزینش دریچه مناسب و ایده آل برای پروژه‌های شهری و صنعتی و پروژه های مختلف نیازمند بررسی دقیق و درست و تخصصی شرایط محیطی، میزان تردد و ترافیک و نوع کاربرد است. شرکت فاماب با تولید و عرضه انواع دریچه‌های منهول در جنس‌ها و کلاس‌های مختلف، آماده تامین نیازهای مختلف مشتریان در سراسر ایران است. در نهایت این شما هستید که با توجه به بودجه نوع پروژه و سلیقه و یا نیاز های خود تصمیم می گیرید که از چه محصولی و در کجا استفاده کنید، البته همکاران ما هم در کنار شما هستند که با شما کمک کنند بتوانید راحت تر و با دید باز تصمیم بگیرید. برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.

استحکام در برابر ترافیک سنگین

در مکان‌هایی که ترافیک سنگین ماشین‌ها وجود دارد، از منهول‌هایی با وزن بیشتر از 113 کیلوگرم استفاده می‌شود. این وزن بالا، ثبات منهول را در برابر عبور و مرور خودروها تضمین می‌کند و از باز شدن درب آن توسط افراد غیرمجاز جلوگیری می‌نماید.

کاربردهای فراتر از دسترسی

علاوه بر فراهم کردن دسترسی به تاسیسات زیرزمینی، منهول‌ها کاربردهای دیگری نیز دارند. از جمله این کاربردها می‌توان به انتقال آب باران از سطح معابر به سیستم فاضلاب اشاره کرد.

نوآوری در گذرگاه‌ها:

امروزه شاهد نوآوری‌هایی در طراحی و ساخت منهول‌ها هستیم. استفاده از مواد کامپوزیت سبک‌تر و همچنین طراحی‌های جدید که باز کردن درب منهول را برای افراد غیرمجاز دشوارتر می‌کند، از جمله این نوآوری‌ها هستند. این نوآوری‌ها در راستای حل مشکلاتی مانند سرقت درب منهول و همچنین محدودیت‌های مربوط به وزن قابل حمل دستی، صورت گرفته‌اند.

منهول‌ها، فراتر از گذرگاه:

منهول‌ها، اگرچه ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسند، نقشی حیاتی در عملکرد درست زیرساخت‌های شهری ایفا می‌کنند. با درک جنس، کاربرد و نوآوری‌های مربوط به این دریچه‌ها، می‌توانیم به اهمیت آنها در زندگی روزمره خود پی ببریم.

 استانداردهای ساخت درپوش منهول

مهم‌ترین عامل در ساخت دریچه‌های منهول، انتخاب مواد مناسب است. مواد به کار رفته باید به قدری قوی باشند که بتوانند وزن ترافیک سنگین را تحمل کنند و در برابر عوامل فرسایشی مانند رطوبت و مواد شیمیایی مقاوم باشند. ساخت دریچه های مهنول دارای استاندارد هایی است که ما در فاماب خود را ملزم به رعایت تمام استاندارد های کرده ایم در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر استاندارد های ساخت درپوش منول خواهیم پرداخت.

مواد و کاربردهای آنها

در ابتدایی‌ترین نوع دریچه‌ها که دریچه‌های چدنی هستند، از الیاف PP و مکمل‌های بتن برای افزایش استحکام استفاده می‌شود. جنس ماده دریچه منهول، حداکثر بار قابل تحمل آن را تعیین می‌کند. امروزه، دریچه‌های منهول مرکب به دلیل مزایایی مانند طول عمر بیشتر و مقاومت بیشتر در برابر خوردگی، محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند. این نوع دریچه‌ها از مواد مختلفی مانند چدن، رزین و الیاف شیشه ساخته می‌شوند.

تضمین کیفیت و ایمنی

ساخت دریچه‌های منهول تابع استانداردهای ملی و بین‌المللی است. استاندارد ملی به شماره EN124، مشخصه‌های ابعادی، مشخصات مواد اولیه، رده‌های فشاری و نحوه آزمون و پذیرش دریچه‌ها را بیان می‌کند. شاخصه اصلی دریچه در این استاندارد، میزان تحمل فشار است. دریچه می‌تواند از مواد مختلفی ساخته شود، اما در نهایت، آزمون تحمل فشار است که رده فشاری دریچه منهول را تعیین می‌کند.

کنترل کیفیت: اطمینان از استحکام و کارایی

شرکت‌های معتبر مانند ناب زیست، فرآیندهای دقیقی برای کنترل کیفیت دریچه‌های منهول دارند. این فرآیندها شامل مراحل زیر است:

• کنترل کیفی مواد اولیه: قبل از ورود به خط تولید، مواد اولیه توسط واحد آزمایشگاه از نظر جنس و گرید مطابق با استاندارد EN1561 بررسی می‌شوند.
• کنترل ابعاد و ظاهر: در طول مراحل تولید، ابعاد و ظاهر دریچه‌ها به طور دقیق توسط ابزارهای اندازه‌گیری کالیبره شده، کنترل می‌شود.
• آزمون تحمل فشار: دریچه‌های چدنی تحت آزمایش تحمل فشار قرار می‌گیرند تا از مطابقت آنها با استانداردهای ملی و بین‌المللی اطمینان حاصل شود.
• رنگ‌آمیزی: از رنگ‌های اپوکسی با گواهینامه بهداشت رنگ برای استفاده در مصارف آب آشامیدنی استفاده می‌شود. ضخامت نهایی رنگ و پوشش درب‌های منهول چدنی توسط دستگاه ضخامت سنج کالیبره شده، کنترل می‌شود.

نتیجه گیری

در این مقاله، به بررسی دریچه‌های منهول، جنس، کاربرد و نوآوری‌های مربوط به آنها پرداختیم. دریچه‌های منهول، دروازه‌هایی به سوی دنیای زیرزمینی تاسیسات شهری هستند و نقشی حیاتی در عملکرد درست زیرساخت‌ها ایفا می‌کنند. انتخاب جنس مناسب دریچه منهول، به عوامل مختلفی از جمله نوع تاسیسات زیرزمینی، ترافیک عبوری و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. از جمله جنس‌های رایج در ساخت دریچه‌های منهول می‌توان به بتن، چدن، چدن بتن، پلی اتیلن و کامپوزیت اشاره کرد. علاوه بر دسترسی به تاسیسات زیرزمینی، دریچه‌های منهول کاربردهای دیگری نیز دارند. از جمله این کاربردها می‌توان به انتقال آب باران از سطح معابر به سیستم فاضلاب اشاره کرد.

امروزه شاهد نوآوری‌هایی در طراحی و ساخت دریچه‌های منهول هستیم. استفاده از مواد کامپوزیت سبک‌تر و همچنین طراحی‌های جدید که باز کردن درب منهول را برای افراد غیرمجاز دشوارتر می‌کند، از جمله این نوآوری‌ها هستند. درک جنس، کاربرد و نوآوری‌های مربوط به دریچه‌های منهول، به ما کمک می‌کند تا به اهمیت آنها در زندگی روزمره خود پی ببریم.